Οδηγίες Χρήσης
►Ελάχιστες απαιτήσεις
►Χρήστες
Οι χρήστες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
Επισκέπτης: Ως επισκέπτης δεν χρειάζεστε κωδικό όνομα (username) και κωδικό χρήστη (password).
Μπορείτε να έχετε πρόσβαση στον ΕΘΕΓ με τους εξής περιορισμούς:
- Δεν μπορείτε να αποθηκεύσετε υποσύνολα κειμένων. Η αναζήτηση γίνεται είτε σε ολόκληρο το σώμα κειμένων είτε στο τρέχον επιλεγμένο κατά τη σύνδεση σας.
- Τα αποτελέσματα των αναζητήσεών σας δεν θα υπερβαίνουν τις 5 προτάσεις.
- Στα "Στατιστικά" θα εμφανίζονται λίστες μέχρι 100 συχνότερες λέξεις/λήμματα.
- Δεν έχετε πρόσβαση στα εργαλεία Ανάλυσης και Συσχέτισης λέξεων.
Εγγεγραμμένος χρήστης: Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στον ΕΘΕΓ, πρέπει να γίνετε εγγεγραμμένος χρήστης. Κατά την εγγραφή σας στον ΕΘΕΓ θα σας ζητηθεί ένα κωδικό όνομα (username) και ένας κωδικός χρήστη (password), τα οποία είναι αυστηρώς προσωπικά. Ως εγγεγραμμένος χρήστης με την είσοδό σας στον ΕΘΕΓ έχετε το δικαίωμα:
- Να κάνετε αναζήτηση προτάσεων σε όλο το σώμα κειμένων, καθώς και σε οποιοδήποτε υποσύνολο κειμένων έχετε επιλέξει.
- Να ανατρέξετε σε υποσύνολα κειμένων που έχετε ορίσει και αποθηκεύσει στο παρελθόν.
- Να κάνετε αναζήτηση με βάση τη λέξη, το λήμμα και το γραμματικό προσδιορισμό.
- Να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία Ανάλυσης και Συσχέτισης λέξεων.
- Να έχετε μέχρι και 5.000 προτάσεις ως αποτέλεσμα της αναζήτησής σας.
►Επιλογή κειμένων
Ως επισκέπτης δεν έχετε το δικαίωμα να αποθηκεύσετε υποσύνολο κειμένων για την αναζήτησή σας. Η αναζήτηση γίνεται είτε στο σύνολο των κειμένων του ΕΘΕΓ είτε στο επιλεγμένο σώμα κειμένου κατά την τρέχουσα σύνδεση.
Ως εγγεγραμμένος χρήστης, έχετε το δικαίωμα να κάνετε αναζήτηση προτάσεων σε όλο το σώμα κειμένων ή σε κάποιο αποθηκευμένο υποσύνολο κειμένων με βάση τις παραμέτρους ταξινόμησης που έχετε επιλέξει.
Εάν επιλέξετε κάποιο υποσύνολο κειμένων η επιλογή σας αποθηκεύεται αυτόματα. Έτσι μπορείτε αργότερα να ζητήσετε και να χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο υποσύνολο κειμένων.
Στην επιλογή κειμένων (Εικόνα 2) επιλέγετε την κατηγορία που θέλετε να θέσετε ως φίλτρο και επιλέγετε
τις επιθυμητές τιμές. Μπορείτε να επιλέξετε περισσότερες από μία τιμές πατώντας
- το πλήκτρο Shift + Επιλογή (για επιλογή συνεχόμενων τιμών) ή
- το πλήκτρο Ctrl + Επιλογή (για επιλογή μη συνεχόμενων τιμών).
Επαναλαμβάνετε την ίδια διαδικασία για όσα φίλτρα επιθυμείτε. Μπορείτε να σταματήσετε τη διαδικασία επιλογής κειμένων σε οποιοδήποτε στάδιο βρίσκεστε αν στο παράθυρο επιλογής τιμών πατήσετε το "Άκυρο" ή το κλείσετε. Έχοντας ολοκληρώσει την επιλογή κειμένων, μπορείτε να περάσετε στην Αναζήτηση Προτάσεων.
►Αποθήκευση επιλεγμένου υποσυνόλου κειμένων
Δεν χρειάζεται να αποθηκεύσετε το σώμα κειμένων για την τρέχουσα σύνδεση σας καθώς είναι ήδη αποθηκευμένη. Σε περίπτωση που θέλετε να το χρησιμοποιήσετε σε μελλοντική σύνδεσή σας μπορείτε να το αποθηκεύσετε και να το επιλέξετε από την σελίδα του προφίλ σας. Από τη ίδια σελίδα μπορείτε και να το διαγράψετε. (Εικόνα 3)
►Αναζήτηση προτάσεων
Η λειτουργία του συστήματος είναι η εξής: μπορείτε να θέσετε στον ΕΘΕΓ συγκεκριμένου τύπου ερωτήματα και το σύστημα επιστρέφει προτάσεις που ικανοποιούν τα κριτήρια που έχετε θέσει. Τα ερωτήματά σας μπορούν να αποτελούνται από 1 έως τρία κριτήρια. Αν θέλετε παραπάνω του ενός κριτηρίου προσθέτετε κριτήριο πατώντας το σύμβολο + ή αφαιρείτε κριτήριο πατώντας το σύμβολο - μεταξύ των κριτηρίων. (Εικόνα 5)
- Μπορείτε να αναζητήσετε λέξεις, λήμματα ή γραμματικό προσδιορισμό (ή συνδυασμούς των τριών αυτών κριτηρίων), δηλαδή να κάνετε αναζήτηση:
- συγκεκριμένων λέξεων: εισάγοντας τη λέξη «παίζω» ανασύρονται όλες οι προτάσεις που περιέχουν τη λέξη αυτή,
- λημμάτων (ως λήμμα εννοείται η βασική μορφή κάθε λέξης, όπως εμφανίζεται συνήθως στα ερμηνευτικά λεξικά, η οποία αποτελεί αφηρημένη οντότητα που συγκεντρώνει όλους τους κλιτούς τύπους): εισάγοντας το λήμμα «παίζω» ανασύρονται όλες οι προτάσεις που περιέχουν κάθε κλιτό τύπο του λήμματος που εμφανίζεται στα κείμενα του ΕΘΕΓ, όπως «παίζει», «παίξω», «παίζοντας»,
- γραμματικών προσδιορισμών (δηλαδή μερών του λόγου και μορφολογικών χαρακτηριστικών): εισάγοντας «ουσιαστικό» ανασύρονται όλες οι προτάσεις που περιέχουν ουσιαστικά), και συνδυασμών όλων αυτών (π.χ. λέξη-λήμμα, λέξη-γραμματικός προσδιορισμός, λέξη-λήμμα-γραμματικός προσδιορισμός.
- Πρέπει να χρησιμοποιείτε τόνους όπου χρειάζεται, όμως δεν έχει σημασία αν εισαγάγετε τις λέξεις με πεζά ή με κεφαλαία.
- Μπορείτε να επιλέξετε τη μέγιστη απόσταση μέσα στην πρόταση μεταξύ αυτών των λέξεων (ή λημμάτων ή γραμματικών προσδιορισμών), π.χ. αντωνυμία [μέγιστη απόσταση 3] κάνω [μέγιστη απόσταση 2] ουσιαστικό
Με βάση την επιλογή [απόσταση 3] ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη λέξη το σύστημα θα επιστρέψει ως αποτέλεσμα προτάσεις στις οποίες οι ζητούμενες λέξεις μπορεί να έχουν απόσταση από 1 έως και 3 λέξεις.
- Μπορείτε να καθορίσετε τον μέγιστο αριθμό προτάσεων που θα σας επιστραφούν από το σύστημα, καθώς και τον μέγιστο αριθμό προτάσεων ανά σελίδα αποτελεσμάτων.
- Υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιήσετε τους ειδικούς χαρακτήρες στη θέση κάποιου γράμματος μέσα στη συγκεκριμένη λέξη.
Για αντικατάσταση ενός μόνο γράμματος, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο χαρακτήρας "_" (underscore) ενώ για περισσότερα από ένα γράμματα ο χαρακτήρας "%" (επί τοις εκατό).
Παραδείγματα:
- ακαδημαϊκο_ (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από το "ακαδημαϊκο" και έχουν ένα ακόμη γράμμα)
- ακαδη% (όλες οι λέξεις που αρχίζουν από "ακαδη"),
- %μαϊκός (όλες οι λέξεις που λήγουν σε "μαϊκός"),
- %δημα% (όλες οι λέξεις που περιέχουν το "δημα"). - Για κάθε κριτήριο, όταν πρόκειται για λήμμα ή λέξη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους λογικούς τελεστές με διάζευξη OR (|) ή την εξαίρεση NOT (|^).
Παραδείγματα:
- αυγό|αβγό (θα βρεθούν προτάσεις με οποιαδήποτε από τις δύο λέξεις)
- πέν_|^πένα|^πέντ (θα βρεθούν λέξεις με 4 γράμματα από τα οποία τα τρία πρώτα είναι τα "πεν" αλλά θα εξαιρεθούν οι λέξεις "πένα" και "πέντ")
►Αποτελέσματα αναζήτησης
Τα αποτελέσματα αναζήτησης προτάσεων του επισκέπτη δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις 5 προτάσεις. Τα αποτελέσματα αναζήτησης προτάσεων του εγγεγραμμένου χρήστη μπορούν να φτάσουν τις 5.000 προτάσεις (Εικόνα 7).
- Τα αποτελέσματα είναι μια σειρά προτάσεων χωρίς αυστηρά καθορισμένη σειρά.
- Οι προτάσεις των αποτελεσμάτων είναι αριθμημένες. Πατώντας στον αριθμό αυτό μπορείτε να δείτε τα στοιχεία του κειμένου από το οποίο προήρθε η πρόταση. Επιστροφή στη λίστα αποτελεσμάτων γίνεται με το κλείσιμο του αναδυόμενου παραθύρου.
►Concordances (Συμφραστικοί πίνακες)
Υπάρχει η δυνατότητα να ζητήσει ο χρήστης τη δημιουργία συμφραστικών πινάκων (concordances) για τα αποτελέσματα. Στην περίπτωση αυτή ο χρήστης μπορεί να επιλέξει με ποιο από τα τρία κριτήρια θα γίνει η στοίχιση των λέξεων, την στοίχιση των προτάσεων ανάλογα με την λέξη που έπεται ή προηγείται, καθώς και τον αριθμό των χαρακτήρων που θα εμφανιστούν στα αποτελέσματα. (Εικόνα 8)
►Ανάλυση λέξεων
Με το εργαλείο "Ανάλυση" μπορείτε να δείτε στατιστικές, γραμματικές και χρονολογικές πληροφορίες για μία λέξης ή ένα λήμμα, καθώς και τις συχνότερες λέξεις που προηγούνται ή την ακολουθούν.
Συμπληρώστε την επιθυμητή προς ανάλυση λέξη στη φόρμα και επιλέξτε αν θέλετε να γίνει η ανάλυση στον συγκεκριμένο λεκτικό τύπο ή σε όλο το λήμμα. Αν η λέξη ανήκει σε ένα μόνο λήμμα, το επιλέγετε και προχωράτε στην ανάλυσή της. Αν η λέξη ανήκει σε περισσότερα από ένα λήμματα, τότε οι λεκτικοί τύποι και τα αντίστοιχα λήμματα εμφανίζονται σε μορφή λίστας. Επιλέγετε αυτό που σας ενδιαφέρει και προχωρείτε στην ανάλυση. (Εικόνα 9).
Ο ΕΘΕΓ παρουσιάζει ανάλυση της λέξης σε πολλαπλά επίπεδα (Εικόνα 10). Στο επάνω αριστερό πλαίσιο εμφανίζεται το γλωσσολογικό προφίλ της λέξης. Δίπλα εμφανίζεται η συχνότητα εμφάνισης της λέξης στον χρόνο, με βάση το έτος δημοσίευσης του κειμένου.
Στη δεύτερη σειρά εμφανίζονται οι λέξεις με τις περισσότερες εμφανίσεις που προηγούνται και έπονται της λέξης προς ανάλυση. Τέλος, ανάλογα με τη γραμματική κατηγορία που ανήκει η λέξη (μέρος του λόγου), μπορεί να έχουμε επιπλέον πίνακες λέξεων συγκεκριμένων κατηγοριών που έπονται ή ακολουθούν.
►Συσχέτιση λέξεων
To εργαλείο θα επιστρέψει το αποτέλεσμα της συσχέτισης (Εικόνα 12, Εικόνα 13) που περιλαμβάνει:
- Τον πίνακα εμφανίσεων του ζεύγους λέξεων μεμονωμένα καθώς και σε συνδυασμό με συγκεκριμένες γραμματικές κατηγορίες, ανάλογα με το γραμματικό χαρακτηρισμό τους.
- Τον πίνακα συσχέτισης και αποστάσεων που παρουσιάζει τις κοινές εμφανίσεις και την κατανομή των εμφανίσεων με βάση την απόσταση μεταξύ του ζεύγους των λέξεων.
- Το διάγραμμα εμφάνισης του ζεύγους των λέξεων ως προς το έτος δημοσίευσης του κειμένου.
- Τον πίνακα συχνότερων εμφανίσεων των λέξεων που ακολουθούν την πρώτη λέξη και τις αντίστοιχες εμφανίσεις τις ίδιας λέξης ως ακόλουθη της δεύτερης λέξης. Το ίδιο γίνεται και για τις λέξεις που προηγούνται.
- Τέλος, αν το ζεύγος των λέξεων ανήκει στην ίδια γραμματική κατηγορία, τότε παρουσιάζονται και οι συχνότερες εμφανίσεις συνδυασμών της πρώτης λέξης με συγκεκριμένες γραμματικές κατηγορίες και παράλληλα οι εμφανίσεις της δεύτερης λέξης για την ίδια αντιστοιχία.
O χρωματισμός των κελιών ακουθεί την παρακάτω λογική:
- Σκούρο ροζ -> Μεγάλη υπεροχή στον αριθμό εμφανίσεων ως προς την πρώτη λέξη σε σχέση με τη δεύτερη.
- Καθόλου χρωματισμός -> καμιά υπεροχή στον αριθμό εμφανίσεων ως προς την πρώτη λέξη σε σχέση με τη δεύτερη.
- Μπλε -> μεγάλη υπεροχή στον αριθμό εμφανίσεων ως προς την δεύτερη λέξη σε σχέση με την πρώτη.
►Στατιστικά στοιχεία
Ο χρήστης μπορεί να δει στατιστικές πληροφορίες βασισμένες στον ΕΘΕΓ από την καρτέλα "Στατιστικά" (Εικόνα 14). Τα στατιστικά στοιχεία περιλαμβάνουν:
- Γενικά στοιχεία για τον ΕΘΕΓ (συνολικό αριθμό λέξεων, κειμένων, κ.ά., αριθμό κειμένων ανά μέσο δημοσίευσης)
- Τη λίστα των 10 συχνότερων λέξεων και λημμάτων στον ΕΘΕΓ
- Στατιστικές πληροφορίες για τις αναζητήσεις του χρήστη
- Τη δυνατότητα αναζήτησης της συχνότητας συγκεκριμένων λέξεων ή λημμάτων. Για τα στατιστικά στοιχεία ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει ειδικούς χαρακτήρες όπως αναφέρθηκε πιο πάνω στην Αναζήτηση λέξεων.
- Τη λίστα των συχνότερων λέξεων ή λημμάτων στον ΕΘΕΓ (έως 2.000 αποτελέσματα).